Radical social criticism: A threat or a cheat?

                             Photo: Maya Bontzou

Ένα μικρό διάλειμμα από τις urban warfares, τους corbusieros την tensegrity και τους technobohemians.

Ένα διάλειμμα, με αφορμή την καθημερινή λήψη αρκετών e-mails με κείμενα, φωτογραφίες και video που παίρνω από φίλους και άλλους, ένα υλικό κάπου-κάπου ενδιαφέρον, αλλά συνήθως μπανάλ και επαναλαμβανόμενο, που όμως πάντα χαρακτηρίζεται από ένα καταγγελτικό ύφος. Το ίδιο, δήθεν οργισμένο ύφος, που έχουν οι ΄΄επαγγελματίες του είδους΄΄ που σουλατσάρουν κάθε βράδυ στα δελτία ειδήσων, αυτοί που ΄΄πνέουν μένεα΄΄ εναντίον όλων, καταγγέλοντας τα πάντα με το γνωστό λαικίστικο τρόπο. Η αναπαραγωγή και η διαρκής ανακύκλωση της καταγγελίας, είναι ο πιο εύκολος ,ανώδυνος τρόπος αντίστασης -και καλά- πολύ συχνά κουτοπόνηρα ωφελιμιστική μανιέρα με σκοπό τα δευτερόλεπτα φήμης που διεκδικούνται, άντε και σπανιότερα καμιά adsense γουγκλοδιαφήμιση να πληρώνεται ο server. Ανεβάζω ένα κείμενο (μάλλον κάποιες σημειώσεις) που είχα χρησιμοποιήσει πριν τρία χρόνια, σε μια συζήτηση για το ρόλο της τέχνης και των Νέων Μέσων (έτσι λέγαμε μέχρι πριν λίγο καιρό τις media arts), και τη σχέση της με τον ακτιβισμό και τον δημόσιο χώρο. Είναι κυρίως μια κριτική στην αναπαραγωγή του καταγγελτικού λόγου. Και μια υπενθύμιση πως αν θέλει μια κοινωνία να αλλάξει τα πράγματα , πρέπει να μπορεί να φτιάξει ένα νέο μοντέλο που απλά μπροστά του το τρέχον να φανεί ξεκάθαρα πόσο ξεπερασμένο είναι. Αν δεν μπορεί να το φτιάξει ας στραφεί τουλάχιστον προς αυτή την κατεύθυνση. Αν δεν μπορεί ούτε κι αυτό, καλύτερα να μην κάνει απολύτως τίποτα σταματώντας την αναπαραγωγή της μ@@ς.

For an english version of the following text regarding the critical stance of activism and art today here.

Ένα χαρακτηριστικό που εμφανίζει η κριτική σκέψη στο χώρο των νέων μέσων σήμερα, αλλά και γενικότερα,  είτε όταν αυτά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καλλιτεχνικών έργων, είτε σαν πλατφόρμα πολιτικής δράσης και ευαισθητοποίησης της παγκόσμιας κοινής γνώμης, είναι η φτωχή σχέση που διατηρούν με την Ιστορία και τη συσσωρευμένη εμπειρία που μπορεί να χρησιμοποιηθεί,  μέσα από την προσεκτική κατανόηση των ιστορικών γεγονότων, των αιτίων τους και της σύγχρονης σημασίας τους . Ενδεικτική μάλιστα είναι η τάση που είχε επικρατήσει κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 90  –και ως ένα σημείο συνεχίζει να υπάρχει- να θεωρείται το διαδίκτυο σαν ένας ουτοπικός αλλά και την ίδια στιγμή ένας ρεαλιστικός, καθαρός χώρος επικοινωνίας , γεγονός που κατά τους υποστηρικτές αυτής της άποψης, θα ήταν αρκετό για την δημιουργία και την εξέλιξη της γλωσσικής παραγωγής του νοήματος, που θα μπορούσε να οδηγήσει  σε μια παγκόσμια πολιτική συνείδηση.

Για να χρησιμοποιήσω ένα πιο συγκεκριμένο παράδειγμα : Το δώρο που χάρισε ο Κάντ στην ανθρωπότητα δεν είναι τόσο μια κοσμοθεωρία ούτε η συστηματικοποίηση της, αλλά η κριτική αρχή*. Έκτοτε γνωρίζουμε ότι αυτό που αποκαλούμε ανθρώπινο πνεύμα , δεν μπορεί να υπερπηδά αυθαίρετα τα όρια που του επιβάλλει η εμπειρία των γεγονότων. Γιατί τότε –και υπάρχουν πολλά τέτοια  ιστορικά παραδείγματα- τσακίζεται, γίνεται αφελές και συχνά γελοίο, με τραγικά όμως αποτελέσματα.

Οι σημερινοί διανοούμενοι, ακτιβιστές και καλλιτέχνες που έχουν εμπλακεί στο πεδίο της κριτικής ριζοσπατικότητας φαίνεται να το ξεχνούν. Συλλέγουν τα όποια οφέλη νομίζουν πως προκύπτουν από το γεγονός και μόνο της δήλωσης αυτής της θέσης ( δηλαδή ένα είδος τελετουργικής χειρονομίας, στα πλαίσια της σύγχρονης λατρείας της επανάστασης, σε γενικές γραμμές) γλιτώνοντας έτσι από το κόπο της εργασίας και το βαθμό δυσκολίας που απαιτεί το να αναλύεις τα προβλήματα στη ρίζα τους. Έτσι , έχει εμφανιστεί ένα είδος λογικής διαστροφής (η τεχνάσματος?) που συνίσταται στο να αντικαθιστά η δήλωση μιας θέσης , το περιεχόμενο της. Το αποτέλεσμα αυτού του χειρισμού είναι κατ’ αρχήν δημαγωγικό. Κι’αυτό γιατί το βάθος της κοινωνικής κριτικής, μοιάζει να γίνεται αυτόματα προσιτό με τον χωρίς κανόνες τρόπο της αγελαίας κατανάλωσης, που απευθύνεται στον πρώτο τυχόντα αδιακρίτως. Ένα είδος κοινωνικής κριτικής τύπου φαστ φουντ.

Φυσικά , η δήλωση της ριζοσπαστικής κριτικής στάσης, προεξοφλεί και την αμοιβή που συνεπάγεται η απαλλαγή από τους συνήθεις κοινότυπους  συμβιβασμούς με την ‘’καθεστηκυία τάξη’’, κάτι που της προσδίδει επί πλέον και την αίγλη της ηθικής αυθεντικότητας. Χωρίς να λάβουμε υπ’οψιν το υποκειμενικό κέρδος που προκύπτει από την επιβεβαίωση της ηθικής υπόστασης του καταγγέλοντος, που προσωρινά τουλάχιστον μοιάζει να λειτουργεί σαν καταπραϋντικό, απέναντι στις  κάθε είδους νευρώσεις που μαστίζουν τους σύγχρονους επαναστάτες.  Εδώ θα πρέπει να σημειώσω επίσης, ότι η ριζοσπατικότητα και ο καταγγελτικός λόγος, φέρνει και ακροατήριο, όπως άλλωστε γνωρίζουν πολύ καλά οι ‘’λειτουργοί’’ των ΜΜΕ.

Η ριζοσπαστική κριτική στάση, φυσικά δεν είναι καινούργια. Όμως στον 20^ο αιώνα είχε μια σοβαρή δικαιολογία, γιατί τότε υπήρχε η αίσθηση –αν όχι η βεβαιότητα για κάποιους- ενός επαναστατικού ορίζοντα τοποθετημένου τελεολογικά στο βάθος της σειράς των γεγονότων, που έδινε νόημα στη συλλογική δράση, μέσω της συνεχούς έκθεσης του ατομικού αισθήματος σε συνθήκες υπέρβασης, προβάλλοντας έτσι διαρκώς το γενικό πλαίσιο που καθιστούσε αντιληπτό τον κοινό σκοπό.

 Σήμερα ? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα? σήμερα?

Η διαδικασία της εξατομίκευσης σήμερα ,ανήκει σ’ εκείνη τη σφαίρα πραγμάτων και υπακούει στους κανόνες που επιβάλει η διαφήμιση και οι τεχνικές της. Βασικός στόχος της διαφήμισης είναι ο προσδιορισμός κάθε ατομικότητας σαν ένας αυθαίρετος διαχωρισμός από τον κόσμο και κατά συνέπεια, σαν την τραγική βάση της άγνοιας πάνω στην οποία μπορεί να συσταθεί η  ταυτότητα των ατόμων. Την ίδια διαδικασία εξατομίκευσης ακολουθούν και οι ριζοσπαστικές κοινωνικές τάσεις.

Μ’ άλλα λόγια, κοινός τόπος για την διαφήμιση όπως και για τη σύγχρονη κοινωνική κριτική, είναι η ιδεολογικοποίηση κατά κύριο λόγο των δικαιωμάτων του ανθρώπου και το παζάρι της εμπορευματοποίησης που παράγεται απ’ αυτό το τέχνασμα Η μετατροπή του αυτονόητου σε θέμα , δηλαδή σε ζήτημα  και συνεπώς η διατίμηση της επίλυσης του.Ευτελές τέχνασμα ,αρκετό όμως για να δοθεί το έναυσμα για την διαμόρφωση της κουλτούρας της καταγγελίας μια πρακτική τόσο συχνή στο χώρο των ΜΜΕ, με προεξάρχουσα την τηλεόραση.Η μεθοδολογία της καταγγελίας διεκδικεί μόνο μια  βάση ηθικής τάξης και φυσικά δεν οδηγεί πουθενά. Δεν ρισκάρει τίποτα και κατά συνέπεια δεν αλλάζει και δεν πρόκειται ν’ αλλάξει τίποτα. Μοιάζει να κρίνει, τελικά καταγγέλλει, αλλά σίγουρα στο τέλος δεν ερμηνεύει το παραμικρό.Φορά όλο και περισσότερο τον πολιτιστικό μανδύα , παρουσιάζεται όλο και πιο πολύ με όρους ‘’έργου τέχνης’’ καταδικάζει, αλλά δεν μετασχηματίζει. Δεν αναλύει και έτσι δεν βοηθά την ανθρωπότητα να ελέγξει τη μοίρα της. Το να αντιλαμβάνεται κανείς τον καπιταλισμό αποσπασματικά σαν μια σειρά συμπτωμάτων , δεν υποστηρίζει την προσπάθεια να μάθουμε τίποτα για τα επιμέρους συστατικά του και τις αιτίες της αναπαραγωγής του. Ούτε βέβαια μας δίνει κάποιο μέσο για να επέμβουμε και να τον αλλάξουμε. Το αποτέλεσμα είναι πως οι άνθρωποι σήμερα, που προσπαθούν να κατανοήσουν τις αιτίες πίσω από τα γεγονότα , δεν έχουν, ούτε βρίσκουν θέση μέσα στο σύγχρονο ριζοσπαστικό καζάνι που μαγειρεύονται οι πρακτικές της καταγγελίας. 

Αυτό που μένει σε μας, που δεν ξέρουμε που πάμε, είναι η ελπίδα πως θα βρούμε τους τρόπους εκείνους και τα εργαλεία εκείνα, που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τον κόσμο και τον τρόπο που μπορεί ν’αλλάξει. Η κοινωνική ριζοσπαστική κριτική επειδή αντιμετωπίζει το θέμα της σαν να πρόκειται για πολιτιστικό αγαθό , όπως ένας συλλέκτης τη συλλογή του, έχει ήδη τελειώσει. Είναι νεκρή.

Tensegrity

Tensegrity from Personal Cinema on Vimeo.

Tensegrity is a working title for a new cooperative project of Personal Cinema media arts group. The project aims to be a multilayer research and composition of different elements, combining physical and virtual installations and online game art applications. It also aims to sketch the formation of open patterns for a visual theory,in relation to the ideas and concepts of play, game, labor, political/social struggle and war, anticipating the coming urban warfares and the possible alternatives of the next decade. For this, the ongoing fusion between the virtual and the real world is considered as a fact.

Tensegrity is a portmanteau of tensional integrity. It refers to the integrity of structures as being based in a synergy between balanced tension and compression components. The term "tensegrity" was first explored by artist Kenneth Snelson to produce sculptures such as his 18 meter high Needle Tower in 1968. The term 'tensegrity' was coined for Snelson by Buckminster Fuller. Fuller is best known for his geodesic domes, which he developed based on concepts explained and demonstrated by Snelson through sculptures. In other words,Tensegrity is the exhibited strength that results "when push and pull have a win-win relationship with each other". (wikipedia)

The term was also used (re-appropriated) by the sect of Carlos Castaneda, an application of the term that according to the members of the sect, expresses perfectly both the relations between the members of the group/s, as well as the connection and the acts of the sect with the rest of the society.
And this , because due to this elastic property of interconnections, when one element of the tensegrity structure is shifted, this shift is spread throughout the whole structure, and all the other elements shift as well, or adapt for a new configuration, yielding to these shifts without breaking.

Similar ideas regarding the drawing of an urbanistic plan and the utopian idea of a global city, was proposed in 1960 by the Dutch architect and artist Constant Nieuwenhuis in, his project New Babylon.

In order to facilitate a starting working plan several concepts/tags are invented or borrowed, that may be helpful to build the narrations that will be used in the project.

Tags as: corbusieros, bots, post-bureucratic guerillas, state machines, desire machines, war machines, real time wolves, ludotechnocrats, ludocapitalists, technobohemians, cybertariat, infoproletarium, soulitarians, antisurvivors. More tags will be invented through the development of the project.

A new world is pending, more Mad than Max or the appearence of something else, of something unexpectable.

Doing a project, is a process based on the freedom of becoming something, anything, except being an artist.


Contact at: mbholgr@gmail.com

Post- bureaucratic governance and the Global City

         Constant Nieuwenhuis,  New Babylon map (detail)

Ο θεωρητικός του παιχνιδιού Johan Huizinga όταν έγραφε το βιβλίο του Homo Ludens, δεν σκεφτόταν ένα νέο είδος ανθρωπότητας ένα ΄΄νέο ανθρωπολογικό παράδειγμα΄΄αλλά μάλλον ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης (state of mind). Είχε στο μυαλό του τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, όταν βρίσκονται σε μια γιορτή, σε ένα καρναβάλι ή σε ένα πάρτυ. Προσωρινά, γίνονται Homo Ludens για να μετατραπούν την επόμενη μέρα ξανά σε Homo Faber. Γιατί είναι υποχρεωμένοι να ΄΄βγάλουν το ψωμί τους΄΄. Όπως έλεγε ο Μαρξ η δημιουργικότητα είναι ένα state of mind. Ένας καλλιτέχνης δεν είναι συνέχεια ΄΄ένας ζωγράφος΄΄, ΄΄ένας μουσικός΄΄.

Είναι ζωγράφος και μουσικός όταν ζωγραφίζει ή όταν συνθέτει και παίζει μουσική. Εδώ και καιρό μάλιστα όταν οι καλλιτέχνες δεν είναι καλλιτέχνες και προκειμένου να συνεχίσουν να είναι, ωφείλουν να αποκόβονται από τον εαυτό τους και να γίνονται επιδέξιοι μάνατζερς και πλασιέ. Το ζητούμενο θα ήταν μια σύγκλιση των δύο τρόπων αντίληψης. Αυτής του J.Huizinga και αυτής του Μαρξ. 

Στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα -αν και όχι μόνο- έχουν γίνει πάρα πολλές συζητήσεις και έχει υποστηρικτεί επανειλημμένα η άποψη ΄΄πως όλοι οι άνθρωποι είναι καλλιτέχνες΄΄.

Εκείνο που ελάχιστα συζητείται όμως είναι ποιοί είναι οι τρόποι που θα μπορούσαν να ξυπνήσουν αυτή τη λανθάνουσα δημιουργικότητα. Με την εμφάνιση της διαδραστικής τεχνολογίας, το θέμα επανήλθε στο προσκήνιο με νέο τρόπο. Οι καλλιτέχνες της Net-art στα 90΄ς και στη συνέχεια οι media artists αλλά και η main stream βιομηχανία του info -entertaintement, δημιούργησαν πολλές πλατφόρμες διάδρασης χρησιμοποιώντας διαφορετικούς τρόπους προσσέγγισης, έκαναν παραγωγή πρωτότυπου λογισμικού και τις πρόσφεραν στο ΄΄κοινό΄΄ για να παίξει και να δημιουργήσει. Τα αποτελέσματα είναι συζητήσιμα προς το παρόν. Θα μπορούσε να παραθέσει κανείς πολλούς λόγους σαν αιτίες. Μια απόπειρα σύνοψης των αιτιών θα μπορούσε να αποδωθεί στη ριζωμένη γραφειοκρατική μορφή διακυβέρνησης των κοινωνιών, αποτέλεσμα της βαθειάς αυταρχικής και αντικοινωνικής ΄΄φύσης΄΄ του καπιταλισμού. Στις διαμεσολαβημένες μορφές αντίληψης και χρήσης του κόσμου σαν το θέαμα της παραγωγής και της αναπαραγωγής του. Γνωστές αυτές οι αναλύσεις και συχνά εξίσου διαμεσολαβημένες.

          Second life map (detail)

Ο Ολλανδός αρχιτέκτονας Constant Nieuwenhuis, ξεκίνησε το 1960 ένα αρκετά ξεχωριστό για την εποχή πρότζεκτ με το όνομα New Babylon, το σχεδιασμό μιας παγκόσμιας πόλης, με σκοπό να βρει μορφές διακυβέρνησης που θα μπορούσαν να απεγκλωβιστούν από τους βρόχους της γραφειοκρατίας. Κάποιους τρόπους που θα μπορούσαμε να τους αποκαλέσουμε post- bureaucratics. Απορρίπτοντας τους υπάρχοντες μοντερνίστικους θεσμούς, της κάθετης ιεράρχησης της κοινωνικής τάξης, προσπάθησε να βρει μια εναλλακτική λύση στο παιχνίδι, σαν αυτό που παίζουν τα παιδιά.

Το πήγε και ένα βήμα παραπέρα όμως, προσπάθησε να επινοήσει ένα τέτοιο παιχνίδι,δηλαδή πως να ενσωματώσει ένα ελεγχόμενο σχέδιο που θα μπορούσε να προκαλεί ένα άμεσο ανεξέλλεκτο play μέσα στους χώρους της New Babylon. Όμως ένα τέτοιο σχέδιο περιέχει μια αντίφαση. Το παιχνίδι, θα έπρεπε να είναι αυτοκυβερνώμενο σε τέτοιο βαθμό που η χρήση των χώρων της New Babylon να βρίσκονται κάτω από τον απόλυτο έλεγχο των κατοίκων της. Αλλά αυτό εξαλείφει βέβαια το ρόλο του σχεδιαστή ή οπουδήποτε έχει πρόσβαση στον έλεγχο των συνθηκών του χώρου σαν σύνολο. Στην ουσία ο Constant συνέλαβε ένα μοντέλο πόλης που θα μπορούσε κανείς να πει πως έμοιαζε με το World Wide Web. Το κύριο στοιχείο της New Babylon ήταν η δυνατότητα κίνησης, περιπλάνησης, χωρίς εμπόδια από τόπο σε τόπο χωρίς όρια. Με αυτή την έννοια έθεσε τις βάσεις των σύγχρονων αιτημάτων (και την πάλη) για ένα εικονικό περιβάλλον όπου οι άνθρωποι μπορούν να κινούνται, να συναντιώνται και να αλληλοεπιδρούν όποτε θέλουν και όπου θέλουν.

Όπως λέει η Catherine de Zegher, το πρότζεκτ του Constant, θα μπορούσε να είναι ο ορισμός της αποστολής του εικονικού κόσμου της Second Life, που όπως η New Babylon θέλει να φέρει τον καθένα πάνω στον πλανήτη μαζί σε ένα χώρο όπου η ελευθερία του παιχνιδιού συνδιάζεται με την πρόσβαση στα εργαλεία δημιουργίας του κόσμου.

Φυσικά η Second Life μοιάζει περισσότερο αυτή τη στιγμή με μια ΄΄φιλελεύθερη δικτατορία΄΄ παρά με την ιδέα που είχε ο Constant, αλλά σίγουρα πλησιάζει σε κάποια σημεία αρκετά την ιδέα. Άλλωστε τα μοντέλα των εικονικών κόσμων που δημιουργούνται από τους χρήστες τους σήμερα, είναι ένα αρκετά πολύπλοκο και ρευστό θέμα και σε συνδυασμό με την όλο και περισσότερη σύγκλιση τους με τον πραγματικό κόσμο, μετατρέπονται σε νέο πολιτικό πεδίο αντιπαραθέσεων. 

Πάντως, και τα δύο πρότζεκτς που εμφανίζονται σε δύο διαφορετικούς τόπους και χρόνους, δεν διαφέρουν στις φιλοδοξίες τους και στην ελπίδα για παραγωγικό παιχνίδι που πάνω του επενδύουν. Παρόλα αυτά η ιδέα για το παιχνίδι παραμένει αρκετά διαφορετική ακόμα, μεταξύ της ευρωπαικής αντίληψης για ένα συλλογικό πρωταρχικό, αθώο παιχνίδι και την βορειο-αμερικάνικη εκδοχή του παντοδύναμου ατομικιστικού παίκτη. Και οι δύο εκδοχές όμως στοχεύουν η κάθε μια με τον δικό της τρόπο, στην απεμπλοκή από τις απαρχαιωμένες γραφειοκρατικές δομές και το πέρασμα σε μια post-bureaucratic μορφή διακυβέρνησης.

Play at work : the happy new fear

‘I wouldn’t like to work in a big company. And the entrepreneurship is a lot of fun as well. You’re constantly thinking about that’ (Rickert, male, 20s).

‘What I really like is the freedom of being an entrepreneur. There is nothing like it, I choose my own clients and I go when I want to go. I can set my own goals and work with whoever I like . . . there is no one between me and the client, no project or team leaders’ (Danielle, female, 30s).

‘It is so much fun, we couldn’t work for a boss, I can tell you that. Neither of us is able to work for a boss, we are too single-minded . . . . The work is fast and that is exciting. We profile ourselves as executives plus – we don’t just execute, we also give advice and improve the original concept’ (Joost, male, 30s).

‘At the end of the day I don’t like working for a boss. I don’t. And I can imagine that I couldn’t work from nine until six. Not because of the hours, because I make them anyway, but you are so locked in at an office’ (Alfred, male, 30s).

‘I determine what I do, whenever I do it. Sometimes in the middle of the night when there is a disturbance’ (Ralf, male, 20s).

‘I like being part of a global community without a centralized government holding back information’ (Bas, male, 30s).

‘It’s a hobby and work combined’ (Yvette, female, 30s),

‘You really have to like learning’ (Ralf, male, 20s).

‘It’s all about innovation, everything I do. It’s a constant learning process. I like that since I am a curious person . . . as long as one is in IT one is innovating’ (Stefan, male, 50s).

‘I wanted to be a pioneer’ (Robert, male, 40s).

‘It’s very important to me to be working on the cutting edge. It defines me. I lose interest in things that remain the same’ (Elisabeth, female, 40s).

‘New media does not have a tradition like other art forms have and that is why it is open to a lot of people to develop it. It’s still not finished’ (Hilda, female, 40s).

‘The atmosphere at work is relaxed, jovial. There’s music in the office, people have lively conversations. No dull factory of humanoids’ (Bas, male 30s).

‘It’s very free and informal – maybe a little too cosy (gezellig) sometimes. But people like working here a lot. There’s an excellent atmosphere’ (Liesbet, female. 30s).

‘It’s a friend’s club that got out of hand. It’s very unpretentious’ (Wilhelm, male, 30s).

‘Because of the money you have to stay on the job. You can choose between a weekend in Paris

for €1000 or earning €1000 and you usually do the latter. And if you don’t watch out you

never take a holiday anymore’ (Alfred, male, 30s).

‘I haven’t taken a holiday for two or three years’. ‘Why?’ ‘Partly because I didn’t have time, but also, like a few times my partners did not have time, or something happened. Basically I don’t have money. I do a lot of work and in the end you don’t have enough money to do everything’

(Liam, male 40s).

Technobohemians or the new cybertariat? New media work in Amsterdam a decade after the Web - - - - -1

Report prepared by Rosalind Gill for the Institute of Network Cultures

New Babylon: the world of Homo Ludens

Ο κόσμος της αφθονίας είναι η Νέα Βαβυλώνα, ο κόσμος που ο άνθρωπος δεν μοχθεί πια αλλά παίζει, η ποίηση σαν ο δρόμος ζωής των μαζών  (("la poesie faite par tous et non par un")  η ποίηση που φτιάχνεται από όλους και όχι από ένα. Η Νέα Βαβυλώνα, ίσως, δεν είναι τόσο μια εικόνα του μέλλοντος με όρους life style, η σύλληψη μιας κουλτούρας που περιέχει τα πάντα, (all-comprehensive culture) που είναι δύσκολο να κατανοηθεί γιατί ως τώρα δεν ήταν δυνατόν να υπάρξει, μια κουλτούρα που για πρώτη φορά στην ιστορία, σαν συνέπεια του αυτοματισμού της εργασίας, γίνεται εφικτή, παρότι δεν ξέρουμε ακόμα τι μορφή θα πάρει και γι΄αυτό μας φαίνεται μυστηριώδης. Θα μπορεί ο άνθρωπος του μέλλοντος να παίζει τη ζωή του; Θα μπορεί να ζει μια ζωή χωρίς την ανάγκη να κερδίζει το καθημερινό ψωμί του με μόχθο και ιδρώτα; Η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις συνεπάγεται τη καταδίκη μιας ηθικής που θεωρεί ακόμα την εργασία που επιτελείται από μια μηχανή, σαν την ολοκλήρωση της ανθρώπινης ζωής και την υπόσχεση ενός φανταστικού παραδείσου σαν την αμοιβή μετά τον θάνατο.

Όταν κανείς ασχοληθεί με τη Νέα Βαβυλώνα, όλα τα υπόλοιπα του φαίνονται ασήμαντα. Ο καιρός δεν έχει έρθει ακόμα για να δώσει πειστικές απαντήσεις σε όλες τις ερωτήσεις που παρουσιάζονται. Αυτό είναι το δίλλημα του δημιουργικού ανθρώπου σήμερα. Ο χθεσινός κόσμος τελειώνει και ο νέος μόλις και αχνοφέγγει στον ορίζοντα. Από ανάγκη, συνεχίζει να είναι ο ασαφής σχεδιαστής, ο ημι-παίκτης. Προτείνει μόνο, εκεί που θα ήθελε να παίξει, παίζει εκεί που θα ήθελε να μορφοποιήσει, σκιαγραφεί εκεί που θα ήθελε να προσδώσει ακρίβεια. Αλλά τα σκιαγραφήματα του νέου κόσμου που έρχεται είναι σημαντικά τουλάχιστον στο βαθμό που σκόπιμα στρέφoνται μακριά από τον χρηστικό κόσμο στον οποίο η δημιουργικότητα είναι μόνο φυγή και διαμαρτυρία και έτσι γίνονται οι ερμηνευτές του νέου ανθρώπου του Homo Ludens.

Γράφτηκε το 1970, από τον Ολλανδό αρχιτέκτονα και ζωγράφο Constant Nieuwenhuis, συνιδρυτή της Situationiste International, στα πλαίσια του εικοσαετούς πρότζεκτ του, New Babylon.